Để giúp ích cho các mô hình gia trong việc pha màu, đặc biệt là những màu các hãng không sản xuất, tôi xin phép đăng loạt bài về lý thuyết về màu sắc cũng như các phương pháp pha màu mà Sơn đã tìm hiểu được.
Đầu tiên ta cần hiểu ngắn gọn và cơ bản về bản chất thật của màu sắc: màu sắc là tần số sóng phản xạ ánh sáng mà các vật xung quanh trước tác động của ánh sáng chiếu vào nó. Sóng này được thị giác của chúng ta ghi nhận lại và giúp chúng ta có thể phân biệt được màu sắc khác nhau.
1. Màu quang phổ:
Như các bác nhìn thấy trên cầu vòng sau cơn mưa: chùm sáng 7 sắc lung linh trên bàu trời đó chính là hơi nước bị khúc xạ ánh sáng mà phân thành nhiều màu.
Thế nhưng bản chất thật của 7 màu ánh sáng này (ta gọi là màu Quang Phổ) không phải là nhiều màu như vậy, mà nó chỉ được tạo bởi 3 màu cơ bản là R (red), G (green) và B (blue) thông thường ta thường gọi là hệ màu RGB.
Ba màu này khi hoà trộn vào nhau với tỷ lệ nhất định sẽ tạo ra được nhiều loại màu sắc khác nhau, kể cả màu đen và trắng, khi RGB đạt giá trị min, ta có màu đen và khi đạt max, ta có màu trắng. Lý thuyết này được ứng dụng rất nhiều trong công nghệ truyền hình, sân khấu, tin học, công nghệ thông tin, đồ họa, in ấn...
2. Màu hữu cơ:
Con người muốn thể hiện màu sắc mà không cần ánh sáng, họ tìm đến những vật liệu ngoài thiên nhiên, các loại khoáng chất để có được các màu sắc khác nhau. Điều này thể hiển rõ thông qua các bức tranh, ảnh, hay hiện vật cổ hoặc ngay như tranh Đông Hồ nổi tiếng nhiều màu sắc cũng được lấy từ những vật liệu gần gũi với thiên nhiên hoặc từ chính thiên nhiên.
Tương tự với hệ màu RGB màu hữ cơ cũng được phân thành 3 màu cơ bản là Đỏ cánh sen: (Magrita), Vàng: (Yellow) và Xanh cô-ban:(Cyan) và người ta gọi hệ màu này là CMY bạn co thể xem màu sắc qua các hình minh họa bên dưới.
Về lý thuyết thì 3 màu này có thể pha trộn để tạo thành tất cả các màu, ví dụ như màu cờ tổ quốc Việt Nam được tạo thành bở màu đỏ cảnh hạt sen kết hợp với màu vàng.
hoặc một ví dụ khác là để pha màu xanh lá cây, ta dùng màu xanh cô-ban pha trộn với vàng sẽ tạo ra màu xanh lá cây.
Với cách hoà trộn như vậy, người ta đã thiết lập nên 1 bảng hoà màu cơ bản như sau:
Ta hãy xem thang màu khi được làm tối dần đi sẽ như thế nào? Như các bạn thấy ở trong hình nếu ánh sáng tối đi tuyệt đối thì dù bất kỳ màu gì ta cũng đều thấy nó là màu đen.
Tiếp theo ta sẽ xem bản thang màu khi được làm sáng lên sẽ như thế nào? Tương tự như làm ánh sáng tối đi, thì khi ánh sáng tuyệt đối thì bất kỳ màu gì cũng sẽ trở thành màu trắng.
Nhưng đó là nói về cường độ ánh sáng chiếu lên vật thể đó, còn khi ta muốn thế hiện màu sắc ánh sáng đó với 3 màu cơ bản kia thì sao? Và thế là đen và trắng được nghĩ đến. Đây là hình thể hiện các độ đậm nhạt của đen và trắng người ta gọi là thang xám
Tuy nhiên nếu nói như vậy trên lý thuyết thì ta không có màu trắng và đen vì nó chỉ đại điện có ánh sáng hoặc không có ánh sáng, tuy vậy bạn không nên hiểu nhầm màu trằng và màu đen hoàn toàn có tồn tại rất nhiều chất liệu tự nhiền có màu trắng và màu đen rất rõ rệt vì vậy bạn không nên nhầm giữ ánh sáng và màu sắc.
Ngoài ra có một lý thuyết khá thú vị là vật thể mang màu đen hấp thụ hoàn toàn ánh sáng chiếu vào nó, còn màu trắng thì nguợc lại, chúng phản xạ hoàn toàn tuy nhiên tôi không rõ hiện tại lý thuyết này đã được chứng mình chưa nhưng lúc tôi biết về lý thuyết này thì nó đang nằm trong vòng tranh cãi.
Ngoài ra còn một số người cho rằng màu trắng và màu đen là cội nguồn của mọi màu sắc, họ từng chứng mình bằng cách tạo ra các màu sắc bất kỳ chỉ bởi pha trộn qua lại giữ hai màu đen và trắng, tuy nhiên rất nhiều chứng minh và phản biện cho rằng phát biểu này không đúng vì thế nó không được công nhận.
Vì màu đen và trắng có thể tăng hoặc giảm sắc thái của màu nên chúng được được tận dụng để thể hiện các sắc độ của 3 màu cơ bản bằng cách pha chúng với các màu cơ bản hoặc với các màu đã được hoà trộn từ các màu cơ bản (trong bảng màu hình tròn ở phần đầu).
Chúng ta thử pha nhé ? Dưới đây là bảng màu hình tròn cơ bản ở phần đầu, nhưng có pha thêm 2 sắc độ (bằng cách thêm đen và trắng) trắng 50% (vòng ngoài cùng) và đen 30% (vòng trong cùng)
Nói thêm 1 chút về các ký hiệu màu (mà chúng ta sẽ sử dụng nhiều đến trong các bài sau):
Nói đến đây có người không tin rằng chỉ với những màu cơ bản thế mà có thể pha ra tất cả các màu. Này này, điều này là chính xác và đã được áp dụng từ rất lâu đấy.
Ví dụ nhé: trong in ấn sách báo tạp chí, người ta đã sử dụng hệ màu CMYK từ lâu, (không có màu trắng nhé, vì màu trắng là màu của giấy rồi), những bức ảnh sống động được in ấn ra đều từ sự pha trộn của các màu cơ bản trên. Trừ cái màn hình đáng ghét trước mặt các bác là dùng hệ màu RGB thôi.
Dưới đây là 1 ví dụ hùng hồn của việc pha trộn màu CMYK: Lấy hình gốc đây, ta cắt ra 1 góc rồi zoom nó lên, để xem nó được hoà trộn như thế nào
Tổng kết lại các lý thuyết trên ta đưa ra kết luận là với 5 màu cơ bản C-M-Y-K-W chúng ta có thể hoà trộn chúng lại với nhau để có thể pha ra tất cả các màu sắc.
Tất nhiên ở thực tế phải còn thêm 1 số chất liệu khác nữa để thể hiện màu sắc - ví dụ như màu nhũ bạc, nhũ đồng hay nhũ vàng - mà các bác làm mô hình máy bay hay xài, nhưng cơ bản hầu hết các màu sơn của các hãng mô hình pha chế ra đều dùng phương pháp này.
Nếu pha nhiều và có kinh nghiệm, ta có thể pha ra những màu sơn giống hệt như mẫu, trong khi tủ sơn của chúng ta có chỉ có 5 màu mà thôi.
Mời các bạn xem tiếp bài viêt cơ bản về pha màu
Đầu tiên ta cần hiểu ngắn gọn và cơ bản về bản chất thật của màu sắc: màu sắc là tần số sóng phản xạ ánh sáng mà các vật xung quanh trước tác động của ánh sáng chiếu vào nó. Sóng này được thị giác của chúng ta ghi nhận lại và giúp chúng ta có thể phân biệt được màu sắc khác nhau.
Màu quang phổ và Màu hữu cơ:
1. Màu quang phổ:
Như các bác nhìn thấy trên cầu vòng sau cơn mưa: chùm sáng 7 sắc lung linh trên bàu trời đó chính là hơi nước bị khúc xạ ánh sáng mà phân thành nhiều màu.
Thế nhưng bản chất thật của 7 màu ánh sáng này (ta gọi là màu Quang Phổ) không phải là nhiều màu như vậy, mà nó chỉ được tạo bởi 3 màu cơ bản là R (red), G (green) và B (blue) thông thường ta thường gọi là hệ màu RGB.
Ba màu này khi hoà trộn vào nhau với tỷ lệ nhất định sẽ tạo ra được nhiều loại màu sắc khác nhau, kể cả màu đen và trắng, khi RGB đạt giá trị min, ta có màu đen và khi đạt max, ta có màu trắng. Lý thuyết này được ứng dụng rất nhiều trong công nghệ truyền hình, sân khấu, tin học, công nghệ thông tin, đồ họa, in ấn...
2. Màu hữu cơ:
Con người muốn thể hiện màu sắc mà không cần ánh sáng, họ tìm đến những vật liệu ngoài thiên nhiên, các loại khoáng chất để có được các màu sắc khác nhau. Điều này thể hiển rõ thông qua các bức tranh, ảnh, hay hiện vật cổ hoặc ngay như tranh Đông Hồ nổi tiếng nhiều màu sắc cũng được lấy từ những vật liệu gần gũi với thiên nhiên hoặc từ chính thiên nhiên.
Tương tự với hệ màu RGB màu hữ cơ cũng được phân thành 3 màu cơ bản là Đỏ cánh sen: (Magrita), Vàng: (Yellow) và Xanh cô-ban:(Cyan) và người ta gọi hệ màu này là CMY bạn co thể xem màu sắc qua các hình minh họa bên dưới.
Về lý thuyết thì 3 màu này có thể pha trộn để tạo thành tất cả các màu, ví dụ như màu cờ tổ quốc Việt Nam được tạo thành bở màu đỏ cảnh hạt sen kết hợp với màu vàng.
+
=
hoặc một ví dụ khác là để pha màu xanh lá cây, ta dùng màu xanh cô-ban pha trộn với vàng sẽ tạo ra màu xanh lá cây.
+
=
Với cách hoà trộn như vậy, người ta đã thiết lập nên 1 bảng hoà màu cơ bản như sau:
Sắc độ của màu:
Như đã trình bày ở trên, màu sắc chính là sóng phản xạ từ vật thể đối với ánh sáng, được mắt người ghi nhận lại. Vậy nếu trong trường hợp ánh sáng yếu đi, hoặc mạnh lên thì màu sắc đó sẽ ra sao? Ồ, chắc chắn là ta ta sẽ thấy chúng tối màu đi hoặc sáng màu lên rồi.Ta hãy xem thang màu khi được làm tối dần đi sẽ như thế nào? Như các bạn thấy ở trong hình nếu ánh sáng tối đi tuyệt đối thì dù bất kỳ màu gì ta cũng đều thấy nó là màu đen.
Tiếp theo ta sẽ xem bản thang màu khi được làm sáng lên sẽ như thế nào? Tương tự như làm ánh sáng tối đi, thì khi ánh sáng tuyệt đối thì bất kỳ màu gì cũng sẽ trở thành màu trắng.
Nhưng đó là nói về cường độ ánh sáng chiếu lên vật thể đó, còn khi ta muốn thế hiện màu sắc ánh sáng đó với 3 màu cơ bản kia thì sao? Và thế là đen và trắng được nghĩ đến. Đây là hình thể hiện các độ đậm nhạt của đen và trắng người ta gọi là thang xám
Tuy nhiên nếu nói như vậy trên lý thuyết thì ta không có màu trắng và đen vì nó chỉ đại điện có ánh sáng hoặc không có ánh sáng, tuy vậy bạn không nên hiểu nhầm màu trằng và màu đen hoàn toàn có tồn tại rất nhiều chất liệu tự nhiền có màu trắng và màu đen rất rõ rệt vì vậy bạn không nên nhầm giữ ánh sáng và màu sắc.
Ngoài ra có một lý thuyết khá thú vị là vật thể mang màu đen hấp thụ hoàn toàn ánh sáng chiếu vào nó, còn màu trắng thì nguợc lại, chúng phản xạ hoàn toàn tuy nhiên tôi không rõ hiện tại lý thuyết này đã được chứng mình chưa nhưng lúc tôi biết về lý thuyết này thì nó đang nằm trong vòng tranh cãi.
Ngoài ra còn một số người cho rằng màu trắng và màu đen là cội nguồn của mọi màu sắc, họ từng chứng mình bằng cách tạo ra các màu sắc bất kỳ chỉ bởi pha trộn qua lại giữ hai màu đen và trắng, tuy nhiên rất nhiều chứng minh và phản biện cho rằng phát biểu này không đúng vì thế nó không được công nhận.
Vì màu đen và trắng có thể tăng hoặc giảm sắc thái của màu nên chúng được được tận dụng để thể hiện các sắc độ của 3 màu cơ bản bằng cách pha chúng với các màu cơ bản hoặc với các màu đã được hoà trộn từ các màu cơ bản (trong bảng màu hình tròn ở phần đầu).
Chúng ta thử pha nhé ? Dưới đây là bảng màu hình tròn cơ bản ở phần đầu, nhưng có pha thêm 2 sắc độ (bằng cách thêm đen và trắng) trắng 50% (vòng ngoài cùng) và đen 30% (vòng trong cùng)
Nói thêm 1 chút về các ký hiệu màu (mà chúng ta sẽ sử dụng nhiều đến trong các bài sau):
- 3 màu cơ bản đã được ký hiệu là CMY,
- Màu trắng được ký hiệu là W (white)
- Màu đen được ký hiệu là K (key, mấu chốt, tạo độ đậm, mặc khác Black thì chữ B đã được sử dụng để đánh dấu màu Blue trong hệ màu RGB rồi, cho nên người ta lấy chữ cuối là K để thay thế)
Nói đến đây có người không tin rằng chỉ với những màu cơ bản thế mà có thể pha ra tất cả các màu. Này này, điều này là chính xác và đã được áp dụng từ rất lâu đấy.
Ví dụ nhé: trong in ấn sách báo tạp chí, người ta đã sử dụng hệ màu CMYK từ lâu, (không có màu trắng nhé, vì màu trắng là màu của giấy rồi), những bức ảnh sống động được in ấn ra đều từ sự pha trộn của các màu cơ bản trên. Trừ cái màn hình đáng ghét trước mặt các bác là dùng hệ màu RGB thôi.
Dưới đây là 1 ví dụ hùng hồn của việc pha trộn màu CMYK: Lấy hình gốc đây, ta cắt ra 1 góc rồi zoom nó lên, để xem nó được hoà trộn như thế nào
Tổng kết lại các lý thuyết trên ta đưa ra kết luận là với 5 màu cơ bản C-M-Y-K-W chúng ta có thể hoà trộn chúng lại với nhau để có thể pha ra tất cả các màu sắc.
Tất nhiên ở thực tế phải còn thêm 1 số chất liệu khác nữa để thể hiện màu sắc - ví dụ như màu nhũ bạc, nhũ đồng hay nhũ vàng - mà các bác làm mô hình máy bay hay xài, nhưng cơ bản hầu hết các màu sơn của các hãng mô hình pha chế ra đều dùng phương pháp này.
Nếu pha nhiều và có kinh nghiệm, ta có thể pha ra những màu sơn giống hệt như mẫu, trong khi tủ sơn của chúng ta có chỉ có 5 màu mà thôi.
Mời các bạn xem tiếp bài viêt cơ bản về pha màu
COMMENTS